De overeenkomst van opdracht: wat is het precies?

De overeenkomst van opdracht is met name populair bij (zelfstandige) ondernemers. De naam zegt het al: bij deze overeenkomst neemt de ene partij een opdracht tot het verrichten van werkzaamheden aan van een andere partij. In deze blog wordt uitgelegd wanneer een overeenkomst van opdracht gebruikt wordt en wat deze inhoudt.

Wat houdt de overeenkomst van opdracht in?

Bij de overeenkomst van opdracht zijn er twee verschillende partijen. De opdrachtnemer aan de ene kant en de opdrachtgever aan de andere kant. De werkzaamheden die de opdrachtnemer verricht zijn dan niet op grond van een arbeidsovereenkomst.

In de wet zijn verschillende regels - Burgerlijk Wetboek artikel 7:400 e.v. - omtrent de overeenkomst van opdracht opgenomen. Deze regels zijn echter van zogeheten ‘regelend recht’. Dit betekent dat de opdrachtgever en opdrachtnemer zelf afspraken met elkaar kunnen maken die afwijken van de regels in de wet. Worden onderling afwijkende afspraken gemaakt? Dan gelden die afspraken en niet de regels uit de wet.

Een overeenkomst van opdracht eindigt in de meeste gevallen wanneer de opdracht is voltooid. Maar het is ook mogelijk een overeenkomst van opdracht te sluiten die niet eindigt bij voltooiing van een bepaalde opdracht.

Overeenkomst van opdracht vs. Arbeidsovereenkomst

Een overeenkomst van opdracht is uitdrukkelijk géén arbeidsovereenkomst. Het verschil zit hem hoofdzakelijk in de gezagsverhouding. Bij een arbeidsovereenkomst is er wel sprake van een gezagsverhouding tussen de werkgever en werknemer, bij een overeenkomst van opdracht is deze er niet.

Het is alleen niet altijd even duidelijk of sprake is van een overeenkomst van opdracht of een arbeidsovereenkomst. Dit speelde bijvoorbeeld ook in zaak die recent in het nieuws was over een servicedesk medewerkster bij de Gemeente Amsterdam.

Welke verplichtingen gelden er?

De opdrachtgever wordt bij wet verplicht een redelijke vergoeding aan de opdrachtnemer te betalen. Worden hierover geen afspraken gemaakt? Dan moet worden gekeken naar wat een redelijk loon is in de praktijk. Naast deze vergoeding dient de opdrachtgever ook de onkosten die opdrachtnemer maakt te vergoeden.

In een enkel geval is de opdrachtgever ook aansprakelijk jegens de opdrachtnemer. Bijvoorbeeld wanneer de opdrachtnemer schade lijdt die het gevolg is van gevaren die uit de opdracht voortvloeien.

Naast de opdrachtgever heeft ook de opdrachtnemer verplichtingen. De opdrachtnemer dient de instructies van de opdrachtgever uit te voeren. Ook moet de opdrachtnemer de opdrachtgever op de hoogte houden wat betreft de uitvoering van de opdracht.

Een overeenkomst van opdracht opzeggen

In de wet is geregeld dat de opdrachtgever op elk moment de overeenkomst mag opzeggen. Hiervoor is echter al aangegeven dat deze regels van regelend recht zijn, het is dus mogelijk om bij overeenkomst van deze wettelijke regeling af te wijken.

Voor de professionele opdrachtnemer geldt dat deze de overeenkomst alleen mag opzeggen als de overeenkomst is aangegaan voor onbepaalde tijd en niet eindigt door voltooiing van de opdracht. Hierop is één uitzondering, namelijk dat de opdrachtnemer wél mag opzeggen als hiervoor een dringende reden is. Te denken valt aan de onmogelijkheid tot het voltooien van de opdracht.

In het geval van een opzegging heeft de opdrachtnemer recht op een vergoeding die gelijk is aan de tot op dat moment verrichte werkzaamheden.

Conclusie

Het is niet altijd even makkelijk om te bepalen welke overeenkomst u nodig heeft, wat daar dan in moet komen te staan en welke regels precies gelden. Ben je een ZZP’er? Dan is de kans groot dat je werkzaamheden verricht op basis van een overeenkomst van opdracht. Om onduidelijkheid te voorkomen is het raadzaam de overeenkomst schriftelijk vast te leggen.