Uitvoerbaar bij voorraad: wat is dat?

woensdag 07 april 2021

Uitvoerbaar bij voorraad: wat is dat?

‘De rechtbank verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad.’ Het is in veel rechterlijke uitspraken een van de slotzinnen, maar wat betekent het en wat zijn de gevolgen daarvan?

Wat betekent het?

Indien je een procedure voert bij de rechtbank, kan je vorderen dat een vonnis uitvoerbaar bij voorraad wordt verklaard. Indien de rechter dit toewijst en het vonnis dus uitvoerbaar bij voorraad is, kan het vonnis meteen ten uitvoer worden gelegd.

Oké, maar hoe zit dat normaal gesproken dan?

Wanneer een vonnis niet uitvoerbaar bij voorraad is verklaard en de veroordeelde partij vervolgens hoger beroep instelt, wordt de tenuitvoerlegging van het vonnis geschorst. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat een vonnis inhoudt dat de veroordeelde partij een geldsom moet betalen aan de wederpartij. Als de veroordeelde partij tegen dat vonnis hoger beroep instelt, hoeft er nog niet betaald te worden in afwachting van de uitkomst van het hoger beroep.

Een vonnis dat wél uitvoerbaar bij voorraad is, kan daarentegen meteen ten uitvoer worden gelegd, ook al stelt de veroordeelde partij hoger beroep in. Dat is prettig, want een procedure in hoger beroep kan veel tijd in beslag nemen en daar hoeft dan niet op te worden gewacht bij de tenuitvoerlegging. Indien het gaat om de betaling van een geldsom kan er bijvoorbeeld meteen een deurwaarder worden ingeschakeld om het bedrag te incasseren.

Zijn er ook risico’s?

Een vordering om een vonnis uitvoerbaar bij voorraad te verklaren brengt ook een risico met zich mee. De veroordeelde partij kan in hoger beroep namelijk alsnog gelijk krijgen. Wanneer het vonnis van de rechtbank dan al ten uitvoer is gelegd en de veroordeelde partij bijvoorbeeld al een geldsom heeft betaald, moet dat bedrag inclusief de schade die de veroordeelde partij door de tenuitvoerlegging heeft geleden, weer worden terugbetaald. Voordat je vordert om een vonnis uitvoerbaar bij voorraad te verklaren is het daarom verstandig om na te denken over de kans dat de andere partij in hoger beroep gaat, en over de kans van slagen daarvan.

Wat kan de veroordeelde partij doen?

Als veroordeelde partij waartegen een uitvoerbaar bij voorraad verklaard vonnis is gericht, sta je niet helemaal met lege handen. Je hebt dan de mogelijkheid om na het instellen van hoger beroep, de rechter in hoger beroep te vragen om de tenuitvoerlegging toch te schorsen in afwachting van de uitkomst.

De avondklok-zaak

Een recent voorbeeld waarbij de invloed van een uitvoerbaar-bij-voorraadverklaring goed was te zien, was de zaak van Viruswaarheid tegen de Staat. De voorzieningenrechter in kort geding keurde de juridische grondslag voor het invoeren van de avondklok als maatregel in de coronapandemie af, en verklaarde zijn vonnis uitvoerbaar bij voorraad. Om te voorkomen dat er die avond geen avondklok zou gelden, stelde de Staat dezelfde dag nog een spoedappèl in om ervoor te zorgen dat de uitspraak van de voorzieningenrechter toch werd geschorst totdat het hoger beroep had gediend. Tien dagen later oordeelde het hof dat de avondklok toch in stand kon blijven.

Plan gratis intake