Bestaat er een wettelijke garantietermijn?

In het geval van een consument

Er bestaat geen wettelijke garantietermijn. Dat wil zeggen dat in de Nederlandse wet niet expliciet staat dat een product bijvoorbeeld één of twee jaar mee moet gaan. Wettelijke garantie wil zeggen dat een product datgene is of moet doen wat de consument er in alle redelijkheid van mag verwachten. Dat klinkt vaag. Ik leg het hieronder verder uit!

Als een verkoper spreekt over wettelijke garantie, wordt conformiteit bedoeld. Dit betekent simpelweg dat een product aan de verwachtingen moet voldoen. Hoe weet je nou of het afgeleverde product dit doet? En dus of het product voldoet aan wat de consument er in redelijkheid van mag verwachten?

De redelijke verwachtingen

Het product moet alle eigenschappen bezitten die de consument mag verwachten. Een verwachting kan door de consument worden gebaseerd op dingen die de verkoper heeft gezegd, op het soort product en waar het product voor gebruikt wordt. Eigenlijk op alle relevante omstandigheden.

Als de verkoper aan de consument heeft verteld dat een bepaald product een speciale functie heeft of ergens speciaal voor bestemd is, dan mag de consument die speciale functie of bestemming van het product verwachten. Een voorbeeld: je laat aan de consument zien of vertelt dat de pingpongtafel perfect is om buiten mee te spelen. Als consument mag je dan verwachten dat de tafel tegen een beetje regen kan.

De garantietermijn

De Europese wetgever stelt in een Europese richtlijn dat verkopers in Europese landen minimaal twee jaar garantie moeten bieden. Als Europese lidstaat mag je hier van afwijken, maar alleen als de rechten van de consument daarmee worden vergroot. Nederland heeft ervoor gekozen de norm open te laten door te verwijzen naar ‘de verwachte levensduur’. Met de verwachte levensduur moet per product worden beoordeeld hoe lang de garantietermijn is. Dit kan dus per product en per situatie anders zijn.

Het is niet mogelijk om van tevoren al aan te geven in bijvoorbeeld algemene voorwaarden dat de verwachte levensduur één jaar is. Wie bepaalt er dan de termijn voor wettelijke garantie? Uiteindelijk de rechter. Al zal dat niet snel gebeuren. De kosten en moeite om zo’n procedure te starten wegen vaak niet op tegen de prijs. Je zult er daarom samen met de koper uit moeten komen, iedere keer als die zich op zijn wettelijke garantie beroept.

De levensduur van een product

De verwachte levensduur van een product kan bij de ene verkoper 5 jaar zijn, terwijl dit bij de andere verkoper maar 2 jaar is. Dat blijft toch nog steeds vaag? Dat klopt. De Nederlandse wet houdt de wettelijke garantie vaag. Alle omstandigheden wegen telkens mee bij het bepalen van de duur van de wettelijke garantie.

Dit komt dan door de verwachting die de verkoper daarover heeft geschept. Heb je als verkoper gezegd dat dit het beste product op de markt is? Dan verwacht de consument topkwaliteit. Koop je iets van Ali Expres? Dan kan je als consument niet verwachten dat het topkwaliteit is. Al heeft Ali Expres natuurlijk ook goede producten.

In het geval van een zakelijke relatie

Waar je als ondernemer die handelt met een consument geen afspraken mag maken over de verwachte levensduur van een product mag dat in een zakelijke relatie wel. Natuurlijk binnen de grenzen van de redelijkheid. Wanneer je als ondernemer iets koopt van een andere ondernemer mag je natuurlijk nog steeds verwachten dat iets redelijk is. Als dat niet zo is kan je alsnog schadevergoeding vorderen of simpelweg de overeenkomst ontbinden. Schadevergoeding kan dan bijvoorbeeld ook een nieuw product zijn. 

Wat is er anders ten opzichte van consumenten?

Consumenten worden als zwakkere partij door de wetgever veel meer beschermd. Er bestaat dus veel meer formele wetgeving waar je je als consument mee kan verdedigen. 

Daarnaast kun je in een business to business verhouding wél afspraken maken over de garantietermijn. Stel dat ondernemer Freek bijvoorbeeld bij een groothandel zakelijk een nieuwe laptop koopt. In de algemene voorwaarden van de groothandel staat dat de garantietermijn op die laptop twee jaar is. De laptop gaat na tweeënhalf jaar gebruik kapot. Zoals hierboven uiteengezet bestaat er geen wettelijke garantietermijn. De wet zegt namelijk dat het aangekochte product ‘deugdelijk moet zijn’. Van een laptop zou verwacht kunnen worden dat deze langer meegaat dan twee jaar. Had  Freek de laptop als consument aangekocht, dan had hij zich op deze regeling kunnen beroepen, maar omdat hij de laptop gekocht had als ondernemer was hij nu gebonden aan de garantietermijn van twee jaar.